Hermann Cuno to postać znana w kręgach architektury niemieckiej. Urodził się 16 stycznia 1831 roku w Nowogardzie, a swoją karierę zawodową związał z projektowaniem budynków użyteczności publicznej, w tym dworców kolejowych oraz obiektów sakralnych.
Jako pruski mistrz budowlany (Baumeister), Cuno zdobył uznanie i wrażliwość w sztuce budowlanej, co zaowocowało licznymi realizacjami na terenie Niemiec.
W swojej karierze Cuno miał okazję pracować nad różnorodnymi projektami, które w znaczący sposób wpłynęły na rozwój architektury regionalnej. Zmarł 24 lipca 1896 roku w Pfaffendorf, obecnej dzielnicy Koblencji, pozostawiając po sobie trwały ślad w architekturze.
Życiorys
Hermann Cuno był osobą o bogatym dziedzictwie rodzinnym, urodził się jako syn pastora Theodora Friedricha Cuno (1788-1856). Istnieją spekulacje dotyczące jego pokrewieństwa z architektami Carlem Cuno (1828-1909) oraz Hellmuthem Cuno (1867-1951), jednak jak dotąd nie zostało to potwierdzone twardymi dowodami.
Po zakończeniu nauki w Collegium Groeningianum w Stargardzie, Cuno w latach 1843-1853 rozwijał swoje umiejętności na berlińskiej Akademii Budowlanej (Berliner Bauakademie von Karl Friedrich Schinkel). Już od wczesnych dni swojej kariery związany był z branżą kolejową. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w pruskiej Dyrekcji Kolei (KED) w Elberfeld, gdzie zajmował się projektowaniem budowli kolejowych.
Od 1858 roku współpracował z nadwornym architektem rodu Hohenzollernów, Ludwigiem Ferdinandem Hessem, przy jednych z najbardziej znaczących projektów, jakim była budowa Nowej Oranżerii w Pałacu Sanssouci. W 1860 roku uzyskał tytuł mistrza budowlanego i przez kolejne trzy lata pełnił funkcję w Królewskiej Dyrekcji Pruskiej Kolei Wschodniej z siedzibą w Bydgoszczy.
W latach 1865-1866 Cuno został oddelegowany do prac związanych z budową pierwszego odcinka Śląskiej Kolei Górskiej, która bezpośrednio łączyła Zgorzelec z Węglińcem, kierując się w stronę Jeleniej Góry, Wałbrzycha, Kłodzka oraz Międzylesia. Trasa ta miała ogromne znaczenie strategiczne dla Prus, ponieważ łączyła Berlin i Drezno z Austro-Węgrami oraz południową częścią Europy. Jako projektant dworców kolejowych usytuowanych wzdłuż tej trasy, Cuno wpisał się w historię, współpracując z Karlem Malbergiem, wśród monumentalnych budowli które znalazły się w Węglińcu, Lubaniu, Jeleniej Górze oraz Wałbrzychu.
Pracując w latach 1866-1870 dla Towarzystwa Kolei Berlińsko-Anhalckiej, Cuno kontynuował karierę w służbie państwowej, zaczynając od funkcji powiatowego mistrza budowlanego w Ahrweiler od 1870 roku. Po czterech latach awansował na inspektora budowlanego w Marburgu, gdzie również pełnił rolę zastępcy znanego nauczyciela akademickiego Carla Schäfera od 1877 roku, a rok później zajął jego stanowisko. Przez 11 lat, od 1879 do 1890 roku, był budowlanym radcą rządowym w Hildesheim. W 1891 roku został tajnym budowlanym radcą rządowym w Koblencji, gdzie rok później otrzymał tytuł tajnego radcy rządowego.
Cuno zyskał sławę w Niemczech jako projektant dworców kolejowych oraz obiektów sakralnych, przyczyniając się do ochrony zabytków w regionie. Zmarł 24 lipca 1896 roku na skutek zawału serca w Koblencji.
Literatura
W kontekście badań nad Hermannem Cuno warto zwrócić uwagę na następujące publikacje:
- Bettelheim Anton: Biographisches Jahrbuch und deutscher Nekrolog. Band 3. 1900. (niem.), brak numerów stron w książce,
- Moderow Hans: Die evangelischen Geistlichen Pommerns von der Reformation bis zur Gegenwart. Teil I: Der Regierungsbezirk Stettin. Band 3. Stettin: 1903, s. 306. (niem.),
- Kieling Uve: Berlin – Bauten und Baumeister: Von der Gotik bis 1945. Berlin: bebra/PRO, 2003, s. 313. ISBN 978-3814800950. (niem.),
- Cuno Johannes: Nachricht von dem Geschlecht und Herkommen der Cunoen (1672-1957). Münster: Monsenstein und Vannerdat, 2012. ISBN 978-3869915548. (niem.), brak numerów stron w książce.
Źródła
W pracy nad tematem przydatne mogą być następujące źródła:
- Przemysław Dominas: Architektura Śląskiej Kolei Górskiej, Łódź: Księży Młyn, 2014, s. 15, ISBN 978-8377291481.
Przypisy
- a b c d e f g h i j k l m n o Dominas 2014 r., s. 15.
Oceń: Hermann Cuno